Widok zawartości stron
Widok zawartości stron
Publikacje
Autor: Tadeusz Józef Rudek
Podczas gdy potrzeba i ogólny kierunek transformacji energetycznej są powszechnie akceptowane, jej realizacja ma różną dynamikę na całym świecie. Koncepcja socjotechnicznych imaginariów, łącząca naukę, politykę i społeczeństwo, wydaje się obiecująca w zrozumieniu i wyjaśnieniu tych globalnych różnic. W niniejszym artykule przeanalizowano 135 abstraktów zawierających słowo kluczowe: sociotechnical imaginaries, opublikowanych w międzynarodowych, recenzowanych czasopismach naukowych w ciągu ostatnich 11 lat. Następnie autor przeprowadził analizę jakościową i ilościową 43 artykułów związanych z energetyką, aby zaoferować panoramiczny przegląd socjotechnicznych imaginariów w badaniach nad energią w ramach szerszego kontekstu. Artykuł ma na celu przedstawienie krytycznego przeglądu użycia koncepcji w badaniach nad energią, aby zidentyfikować niespójności w użyciu koncepcji. Co więcej, badania te mają na celu pokazanie obiecującego kierunku wykorzystania socjotechnicznych imaginariów. Praca proponuje również nową operacjonalizację i ramy teoretyczne.
Autorzy: Katarzyna Rabiej-Sienicka, Tadeusz Józef Rudek, Aleksandra Wagner
Pomimo globalnego zobowiązania do wspólnej pracy nad przeciwdziałaniem zmianom klimatycznym, transformacje nie przebiegają jednakowo w różnych częściach świata. Podczas gdy UE stawia sobie ambitny cel dekarbonizacji systemu energetycznego do 2050 roku, Polska pozostaje członkiem sprzeciwiającym się tym zmianom. Choć większość Polaków deklaruje zrozumienie dla konieczności dekarbonizacji i wsparcie dla tego procesu, zarówno obecny, jak i poprzedni rząd nie potraktował tego problemu jako wystarczającego bodźca do istotnej zmiany polityki energetycznej.
Używając koncepcji Socjotechnicznych Imaginary∑ (Jasanoff, Kim, 2015), wyjaśniamy, że opór wobec wdrażania szybkich zmian w polskim systemie energetycznym oparty jest na złożonym zestawie podzielanych imaginariów powiązanych z polityką, wiedzą naukową i potoczną. Na podstawie jakościowej analizy strategicznych dokumentów polityki energetycznej w Polsce opublikowanych po 1989 roku, wywiadów z kluczowymi aktorami w sektorze energetycznym oraz analizy rządowych programów finansowania nauki, zmapowaliśmy dominujące i alternatywne SI transformacji energetycznej w Polsce. Ramy analityczne zostały oparte na modelu cyrkulacji socjotechnicznych imaginariów Tadeusza Rudka, zastosowanym do wyjaśnienia ich działań w polskiej transformacji energetycznej.
Wynik badania pokazuje, że dominujące SI systemu energetycznego w Polsce odnosi się do zachowania istniejącego systemu skupionego na bezpieczeństwie energetycznym, znaczącej roli węgla kamiennego i brunatnego oraz prosumentów jako zwolenników scentralizowanego systemu energetycznego. Alternatywne wyobrażenia (związane z decentralizacją, demokracją energetyczną i odnawialnymi źródłami energii) zyskują na znaczeniu.
więcej oAutorzy: Aleksandra Wagner, Damian Gałuszka
Dyskurs o transformacji energetycznej jest prawdopodobnie jednym z najbardziej widocznych spośród wszystkich dyskursów polityki publicznej we współczesnym świecie. To, jak wyobrażana jest przyszłość energetyczna świata, jest istotnym czynnikiem zarówno dla realizacji tej idei, jak i zrozumienia, dlaczego proces ten przebiega wolniej niż można by się spodziewać. Obiecującą heurystykę dla zrozumienia wzorców zbiorowego "tworzenia przyszłości" oferuje idea wyobrażeń socjotechnicznych. Niniejszy artykuł wykorzystuje perspektywę wielopoziomową, aby zaoferować pogłębioną analizę socjotechnicznych imaginariów odzwierciedlonych w popkulturze, w szczególności w wybranych grach cyfrowych. Autorzy analizują poważne gry cyfrowe, zastanawiając się, jak odzwierciedlone w nich imaginaria energii mogą przesunąć transformację energetyczną.
więcej oAutorzy: Aleksandra Wagner, Tadeusz Józef Rudek
Tekst mający na celu popularyzację koncepcji socjotechnicznych imaginariów wśród szerszej publiczności w Polsce. Aleksandra Wagner i Tadeusz Rudek starają się tutaj w zwięzły i przystępny sposób opisać kontekst badań nad energią.
więcej o
We confront empirical data on citizen-led renewable energy capacities in Poland with results obtained from a meta-theoretical, empirical analysis of the national energy system. We elicit and rank essential disabling and enabling factors that explain the current low level of citizen energy in Poland. Altogether, we estimate the contributions of individual and collective prosumers as amounting to about 3.2 GW, with PV installations contributing more than 90%. Most activities are rather recent and come from individual prosumers. The factors with the greatest explanatory power are connected with decades of a rigid, centralized Polish energy system going hand in hand with social, regulatory, and technical lock-ins. Strikingly, factors connected with the heritage of, and transition from, the socialist period are less important, but they do explain why substantially more contributions originate from individuals compared to collective prosumers. Our results show that the currently rather small size of citizen-installed renewable capacities and the modest number of collective initiatives in Poland are due to several barriers. This paper summarizes them and provides a novel scientific method of ranking enabling and disabling factors. This approach might be helpful for policymakers and social actors, seeking an answer to the perspectives of development of citizen-installed renewable energy capacities in Poland and other former Eastern Bloc countries.
Widok zawartości stron
Badania i projekty
Prace Urlicha Becka o społeczeństwie ryzyka oraz teoria modernizacji refleksyjnej dowodzą, że rosnący poziom niepewności i ryzyka jest bezpośrednio związany z zakładanym wcześniej liniowym modelem rozwoju - opartym na osiągnięciach naukowo-technicznych. Jednocześnie perspektywa technologiczna i ekonomiczna dominuje w refleksji naukowej i dyskursie publicznym.
Różne tempa i ścieżki wdrażania polityk łagodzenia skutków zmian klimatu w wielu kontekstach politycznych i społecznych pokazały słabość tej perspektywy w kształtowaniu zaufania społecznego i odpowiadaniu na oczekiwania społeczne - innymi słowy, w tworzeniu refleksyjnego rozumu publicznego. Jednym z kluczowych elementów polityki i działań politycznych w zakresie zmian klimatu jest transformacja energetyczna. Niniejsze badania mają na celu zaproponowanie nowego sposobu rozumienia ścieżek transformacji energetycznej przez model refleksyjnego rozumu publicznego. Praca ilustruje mechanizmy transformacji energetycznej na przykładzie transformacji energetycznej na Tajwanie i w Chinach. W oparciu o trzy rodzaje źródeł: 14 pogłębionych wywiadów półstrukturalnych z naukowcami z nauk technologicznych i społecznych pracującymi na uniwersytetach w obu regionach, 320 artykułów prasowych, dokumentów prawnych i strategii dotyczących transformacji energetycznej, wydanych w latach 2005-2020 na Tajwanie i w Chinach kontynentalnych.
Kluczowe ustalenia
- Określanie ram niepewności przez ekspertów ma wpływ na legitymizację wiedzy i oczekiwania społeczne.
- Civic Epistemologies mogą być badane poprzez funkcjonowanie ciał doradczych - ich samoopis i postrzegane oczekiwania przypisywane przez członków ciała innym aktorom społecznym.
- Civic Epistemologies dotyczące pandemii i wprowadzenia szczepień Covid-19 były dynamiczne i zmienne.
Abstrakt
Pandemia Covid-19 stała się w ostatnim czasie jednym z najważniejszych wyzwań dla współczesnych społeczeństw. Globalna skala zjawiska i liczne niewiadome sprawiły, że władze państwowe musiały przeprowadzić i uzasadnić natychmiastowe decyzje dotyczące wszystkich aspektów życia społecznego. Krytycznym czynnikiem, który wpłynął na dynamikę pandemii i sfery społecznej, była szczepionka i dyskusje, jakie ze sobą niosła.
Celem badania jest przedstawienie wyników analizy napędzanej przez koncepcje Civic Epistemologies i koprodukcji(Jasanoff). Dotyczą ona pandemii i wprowadzenia szczepionki przeciwko Covid-19 w Polsce. Poprzez analizę koncepcji Civic Epistemologies i przedyskutowanie jej w kontekście koprodukcji, przedstawiamy szeroki obraz tego, jak odpowiedź polskiego rządu na pandemię była współtworzona wraz z rozwojem szczepionki i jakie Civic Epistemologies stały za obserwowanymi procesami decyzyjnymi. Twierdzimy, że w tym procesie kluczową rolę odgrywał sposób, w jaki niepewność została ujęta w ramy przez ciała eksperckie.
Przeanalizowaliśmy okres od ogłoszenia pandemii przez WHO w dniu 11.03.2020 do stycznia 2022 roku, aby zastanowić się nad wzorcami produkcji, oceny i wykorzystania wiedzy obecnej w procesach decyzyjnych przez polskie organy rządowe i ich rady doradcze. Dodatkowo, aby zaobserwować dyskurs szczepionkowy w sposób porównawczy, postanowiliśmy porównać medialny dyskurs szczepionkowy przed i po ogłoszeniu pandemii.
Analiza oparta jest na trzech źródłach danych: pogłębionych wywiadach z członkami organów doradczych: Rady Medycznej przy Premierze RP, Zespołu COVID-19 przy PAN oraz przedstawicielami sygnatariuszy Apelu Naukowców i Lekarzy Przeciwko Obowiązkowym Szczepieniom Przeciwko Sars-Cov2 i Lockdownowi, analizie prasy (od kwietnia 2019, do kwietnia 2021). Uzupełnieniem analizy była pogłębiona refleksja nad oficjalnymi stanowiskami wymienionych rad i zespołów.
Ever since vaccines have been developed, individuals have questioned the value and importance of vaccines for their health, and expressed distrust towards proponents of vaccines. These individuals doubt the benefits of vaccines, raise concerns about their safety and efficacy, and question the need for them. We will give vaccine hesitant parents the time and space to discuss this complex issue in our interviews.
Vaccine hesitancy is a most burning issue for healthcare professionals who meet more and more challenges in building trust relationships with their patients. Healthcare professionals need abilities to encounter vaccine hesitant individuals so that these individuals can make their decisions about health. Professionals need to be prepared to answer questions and concerns related to vaccines.
VAX-TRUST strives for both increasing understanding of vaccine hesitancy and improving the interaction between healthcare professionals and vaccine hesitant individuals. In this project, we will:
equip healthcare professionals with tailored up-to-date knowledge on vaccine hesitancy in their specific local region and nation from a comparative perspective; this knowledge will be obtained through (A) a review of previous research on vaccine hesitancy, (B) an analysis of individual, socio-demographic determinants of vaccine hesitancy, (C) an analysis of macro-level determinants of vaccine hesitancy, and their interplay with socio-demographic ones and (D) qualitative observations and interviews with healthcare professionals and parents at local healthcare centres in specific Target Regions;
give healthcare professionals tools, support and peer support to encounter a range of attitudes in relation to vaccination, taking into account that some professionals may themselves be vaccine hesitant. This will involve specific interventions tailored to healthcare professionals in the Target Regions. These interventions will be evaluated for usability and transferability;
distribute the intervention tools to future healthcare professionals, medical and nursing students, in order to strengthen their knowledge about vaccine hesitancy and facilitate support to meet with vaccine hesitancy in their future career;
identify and communicate recommendations to Target Regions, the seven countries and European area based on the project activities.
Funding: This project has received funding from the European Union’s Horizon 2020 research and innovation programme under Grant Agreement No 965280.